“19 Mayıs’ta Gençlik İçin Konuştuk: Madde Bağımlılığı, Umut Arayışı ve İzmir’den Yükselen Ses”

🎤 HABER-RÖPORTAJ METNİ:

Psikolog Yazar Özlem Tunç soruyor, Sosyolog ve Bağımlılık Danışmanı Duygu Tor yanıtlıyor.

19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nda gençlerin sesine kulak veriyoruz. Sosyolog ve Bağımlılık Danışmanı Duygu Tor, özellikle İzmir’de artan madde bağımlılığına ve gençlerin ruhsal ihtiyaçlarına dikkat çekiyor.
“Bağımlılık, maddenin değil boşluğun bağımlılığıdır” diyen Tor ile gençliği, sistemi ve çareleri konuştuk.

📌 Özlem Tunç:
Duygu Hanım, sizi yakından tanıyanlar hem akademik yönünüzü hem de sahadaki güçlü sezgilerinizi bilir. İki gün sonra 19 Mayıs, yani gençliğe armağan edilmiş bir gün. Sizce bugünün gençleri nasıl bir ruh hâlinde?

🎙Duygu Tor:
Gençler yorgun Özlem Hanım. Ve bu yorgunluk bedensel değil, tamamen duygusal ve zihinsel.
Kimlik bunalımı, gelecek kaygısı, sosyal yalnızlık…
Bunlar artık marjinal değil, olağan hâle geldi.
Özellikle pandemi sonrası birçok genç iç dünyasına gömüldü.
Dijital dünyayla kurdukları ilişki derinleşti ama yüzeysel bağlar arttı. Bu da yalnızlığı daha görünmez ama daha tehlikeli hâle getirdi.

📌 Özlem Tunç:
Bağımlılık danışmanı olarak sahada gençlerle doğrudan temas halindesiniz. Sizce bir gencin bağımlılığa sürüklenmeden önceki “sinyal veren” davranışları neler?

🎙Duygu Tor:
İçe kapanma, ani öfke patlamaları, akademik performansta düşüş, uykusuzluk ya da aşırı uyuma, yeni ve riskli arkadaş çevresi… Bunlar göz ardı edilmemesi gereken sinyaller. En önemlisi de genç bir şey anlatmak istiyorsa dinlememek değil, “ne anlatmak istiyor? “u duymak gerek.

📌 Özlem Tunç:
İzmir gibi sosyokültürel çeşitliliği yüksek bir şehirde yaşıyoruz. Peki buradaki tablo nasıl?

🎙Duygu Tor:
İzmir’de özgürlükçü bir yaşam algısı var evet, ama denetimsizlikle karıştığında gençler için riskli bir ortam oluşabiliyor. Mahalle kültürü çözüldü, okuldan kopuş arttı, aileler ise geçim derdinde. Özellikle Bayraklı, Buca, Karabağlar gibi ilçelerde metruk yapılar, kullanılmayan alanlar ve sahipsiz sokaklar gençlerin ilk madde deneyimlerine sahne oluyor. Gençler maddeyle değil, boşlukla tanışıyor aslında. Kendini var edemeyen birey, bir şekilde hissizleşmeye çalışıyor.

📌 Özlem Tunç:
Sizce bağımlılıkla ilgili en büyük yanlış inanış ne?

🎙Duygu Tor:
Bağımlılığı sadece maddenin fiziksel etkisine indirgemek büyük bir hata. Oysa çoğu genç “duygusal boşlukla” mücadele edemediği için bağımlı oluyor. Bağımlılık, aslında bir “çare arayışı”. Gençler “beni gören var mı?” diye soruyor. Sistem, sadece disiplin cezası verirken o çocuğun neden oraya sürüklendiğine bakmıyor. Bizim işimiz, o çocuğun hikâyesini dinlemek.

📌 Özlem Tunç:
Peki ne yapılmalı? İzmir özelinde önerileriniz nelerdir?

🎙Duygu Tor:
Yerel yönetimlerin sosyal belediyecilik anlayışı çok kıymetli olabilir. Ama sadece kültürel etkinlik düzenlemek yetmez; gençleri doğrudan dahil edecek rehabilite edici, sürdürülebilir projeler üretmeliyiz. Sosyal dayanışma alanlarını yaygınlaştırmalı, “sıcak alanlar” yaratmalıyız. Mahallelerde gençlik danışma merkezleri, psiko-sosyal destek hatları kurulmalı. Okul terkine giden her genç tek tek izlenmeli.
Çünkü bağımlılığa karşı en etkili mücadele, ‘erken temas’tır.

📌 Özlem Tunç:
Bugün 19 Mayıs. Hepimiz gençliğe umut aşılamaya çalışıyoruz. Peki gençlerin sizce en çok ihtiyacı olan şey nedir?

🎙Duygu Tor:
Dinlenilmek ve Anlaşılmak. Baskı değil. “Bir şey olmalısın” zorlaması değil;
“Sen neler hissediyorsun?” diye soran bir toplum…
İzmir’in Kordon’unda yürürken gözleri uzaklara dalan bir genç, aslında içinden çığlık atıyor olabilir.
Bizim görevimiz, o sessiz çığlığı duymak. Onlara inandığımızı hissettirmeliyiz.

📌 Özlem Tunç:

Duygu Hanım, siz aynı zamanda birlikte İzmir Uyuşturucu ile Mücadele ve Eğitim Derneği’nde (İzmir TUMED) gönüllü olarak çalışıyorsunuz. Bu gönüllü çaba sizin mesleki bakışınızı nasıl etkiliyor?

🎙Duygu Tor:
İzmir TUMED’ de gönüllü olmak benim için sadece sosyal sorumluluk değil, insanı insana temas ettiren bir vicdan pratiği. Her gün alanda dinlediğimiz onlarca genç, aslında sistemden dışlanmış ama bir cümleyle hayata dönebilecek durumda. Biz orada sadece danışman değiliz; bazen abla, bazen sırdaş, bazen de o sessiz çığlığın sesi oluyoruz. İzmir TUMED gibi dernekler, devlet politikalarının dokunamadığı yerlere ulaşır. Uluslararası iş birlikleri, fonlar, STK ağlarıyla bu etki daha da büyütülebilir. Çünkü bu bir İzmir meselesi değil, evrensel bir gençlik meselesi.

📌 Özlem Tunç:
Son olarak, Tüm Dünya gençlerine bir cümleyle seslenecek olsanız…

🎙Duygu Tor:
Kendini kaybolmuş hissediyorsan bile, biri seni bulmaya çalışıyor. Kapatma kapılarını. Umut, bazen sadece bir cümle uzaklıktadır.




TEŞEKKÜR
“Bu özel ve anlamlı söyleşi için Sevgili Duygu Tor’a gönülden teşekkür ederim. Sahadaki deneyimi, gençlere olan inancı ve topluma kattığı değer gerçekten ilham verici. Aynı yolda gönüllü yürümek büyük bir güç. Bilimle, vicdanla ve dayanışmayla ilerlemeye devam edeceğiz.”

📌 EK BİLGİ

İzmir’de Madde Bağımlılığına Dair Veriler (2024 TÜİK & Yerel STK Raporları):

İzmir’de aktif rehabilitasyon merkezi sayısı: 4 (ihtiyacın altında)

İlk kullanım yaşı: 13,5

Bağımlılıkla tanışılan yerler: %40 okul çevresi, %25 terk edilmiş alanlar

En sık kullanılan madde: Sentetik kannabinoidler

PSİKOLOG / YAZAR

Özlem TUNÇ